อัพเดทใหม่ล่าสุดเมื่อ 21 พฤษภาคม 2025
วันนี้ Podsamurai จะพาคุณไปสำรวจความจริงและเปรียบเทียบแบบตรงไปตรงมา ระหว่าง บุหรี่ไฟฟ้า vs บุหรี่มวน ในมุมสุขภาพ และผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน เพื่อให้คุณตัดสินใจได้อย่างรู้จริง ไม่ใช่แค่ตามกระแสแบนบุหรี่ไฟฟ้า เพราะถึงจะสูบอะไรก็เสี่ยง แต่ถ้าจำเป็นต้องเลือก เราอยากให้ลูกค้าของเราเลือกให้ถูกด้วยข้อมูลที่ถูกต้องนั่นเอง
กระบวนการทำงานระหว่างไฟฟ้า vs เผาไหม้
หัวใจสำคัญของความต่างระหว่างบุหรี่ไฟฟ้ากับบุหรี่มวนอยู่ที่วิธีส่งนิโคตินเข้าสู่ร่างกาย บุหรี่มวนทำงานผ่านการเผาไหม้ของใบยาสูบ ซึ่งปล่อยควันพร้อมสารเคมีกว่า 7,000 ชนิด รวมถึงน้ำมันดิน (Tar) และคาร์บอนมอนอกไซด์ ที่เป็นพิษต่อร่างกายโดยตรง ขณะที่บุหรี่ไฟฟ้าทำงานด้วยระบบให้ความร้อนกับน้ำยา(Heat) เพื่อเปลี่ยนเป็นไอระเหย ส่งนิโคตินเข้าสู่ร่างกายโดยไม่ผ่านการเผาไหม้ ผลลัพธ์คือ บุหรี่ไฟฟ้าหลีกเลี่ยงการสร้างควันพิษที่เป็นผลพลอยได้จากไฟจริง แม้จะยังมีสารเคมีในน้ำยา แต่จำนวนสารพิษรวมน้อยกว่าหลายระดับเมื่อเทียบกับควันบุหรี่มวน
ด้านผลกระทบต่อสุขภาพ
แม้ว่าจะไม่มีการเผาไหม้ แต่บุหรี่ไฟฟ้า ไม่ได้ปลอดภัย 100% จากการศึกษาโดย Public Health England ในปี 2018 และงานของ McNeill et al ในปี 2021 พบว่า “บุหรี่ไฟฟ้าอาจลดอันตรายลงได้ถึง 95% เมื่อเทียบกับบุหรี่มวน แต่ยังคงมีความเสี่ยงอยู่” โดยสารในน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้า เช่น โพรไพลีนไกลคอล กลีเซอรีน และกลิ่นแต่ง ยังคงส่งผลระคายเคืองต่อทางเดินหายใจได้ในระยะยาว และมีรายงานกรณีปอดอักเสบจากการใช้บุหรี่ไฟฟ้าแบบผิดวิธี (เช่นน้ำยาผสม THC) ดังนั้น คำแนะนำจาก Podsamurai คือหากคุณไม่สูบบุหรี่ ไม่ควรเริ่มต้นด้วยบุหรี่ไฟฟ้า การใช้งานควรอยู่ในกรอบของการลดหรือเลิกบุหรี่มวนเป็นหลัก
ด้านปริมาณนิโคติน
นิโคตินคือสารเสพติดที่พบในทั้งบุหรี่ไฟฟ้าและบุหรี่มวน แต่สิ่งที่ต่างคือ ระดับและการควบคุม กล่าวคือ
บุหรี่มวนมีปริมาณนิโคตินต่อมวนค่อนข้างคงที่
ส่วนบุหรี่ไฟฟ้ามีความยืดหยุ่นสูง ผู้ใช้สามารถเลือกความเข้มข้นของน้ำยาได้ ตั้งแต่ 0 ไปจนถึง 50 mg(5%)
ข้อดีคือผู้ใช้สามารถค่อย ๆ ลดระดับนิโคตินได้หากต้องการเลิก แต่ข้อเสียคือหากไม่มีการควบคุม อาจนำไปสู่การใช้งานมากเกินจนติดมากกว่าบุหรี่มวนโดยไม่รู้ตัว
ด้านประสบการณ์การใช้งาน
บุหรี่ไฟฟ้าถูกออกแบบมาให้ ใกล้เคียงประสบการณ์ของบุหรี่มวน ทั้งจังหวะการสูบ กลิ่นควัน และสัมผัสปาก เพื่อลดอาการ “อยากบุหรี่มวน” ในช่วงแรกของการเลิก ทำให้หลายคนรู้สึกว่าเลิกบุหรี่มวนได้ง่ายขึ้น
ผลจาก Cochrane Review (2021) ระบุว่า บุหรี่ไฟฟ้าให้ ฟีลสูบและ throat hit คล้ายของจริง จึงใช้แทนได้ดีในแง่จิตวิทยา แต่ความคุ้นเคยตรงนี้ก็เป็นดาบสองคม เพราะอาจทำให้ “ย้ายจากบุหรี่มวน มาติดบุหรี่ไฟฟ้า” แบบไม่ได้ลดพฤติกรรมการพึ่งนิโคตินลงเลย
แล้วตกลง… บุหรี่ไฟฟ้าหรือบุหรี่มวน อันไหนอันตรายกว่ากัน?
ถ้าเราตัดสินจาก “ความรุนแรงของพิษ” และ “ระดับสารก่อมะเร็ง” ที่ร่างกายได้รับจากการสูบเพียงหนึ่งครั้ง คำตอบคือ บุหรี่มวนยังคงอันตรายมากกว่าอย่างชัดเจน กระบวนการเผาไหม้ของใบยาสูบในบุหรี่มวนไม่ได้ปล่อยแค่นิโคติน แต่ยังสร้างสารพิษหลายชนิด เช่น ทาร์ (Tar) ที่เคลือบปอดและเป็นต้นเหตุของมะเร็งปอด, คาร์บอนมอนอกไซด์ (CO) ที่เข้าไปแทนที่ออกซิเจนในเลือด, รวมถึง เบนซีน (Benzene) และ สารหนู (Arsenic) ซึ่งล้วนเป็นสารพิษระดับสูงที่สะสมในร่างกายและเกี่ยวข้องกับมะเร็งหลายชนิด
ขณะที่บุหรี่ไฟฟ้า แม้จะไม่ได้ไร้อันตราย แต่โดยกลไกแล้ว ไม่มีการเผาไหม้ จึงไม่สร้างควันพิษชนิดเดียวกับบุหรี่มวน การให้ความร้อนกับน้ำยาในรูปของละอองไอทำให้ผู้ใช้ได้รับสารพิษในระดับ “ลดลง” อย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะหากใช้น้ำยาที่ได้มาตรฐาน และไม่ได้ใช้ร่วมกับสารอันตรายอื่น ๆ อย่าง THC หรือสารแต่งกลิ่นผิดประเภท
จากงานวิจัยของ Public Health England และ Cochrane Review มีความเห็นตรงกันว่า บุหรี่ไฟฟ้า อาจลดความเสี่ยงระยะยาวได้มากกว่า หากถูกใช้ในฐานะ “เครื่องมือเลิกบุหรี่มวน” แต่ไม่ควรเริ่มใช้หากคุณไม่เคยสูบมาก่อน เพราะยังคงมีสารเสพติดอย่างนิโคตินและสารระเหยอื่น ๆ ที่กระทบระบบหายใจและหัวใจได้เช่นกัน
สรุปคือ หากหลีกเลี่ยงบุหรี่ทุกประเภทได้ย่อมดีที่สุด แต่ถ้าเปรียบเทียบ “อันไหนอันตรายกว่า” อย่างตรงไปตรงมาในแง่ของกลไกและผลกระทบเชิงพิษวิทยา บุหรี่มวนยังคงเป็นภัยเงียบอันดับหนึ่งของผู้สูบในระยะยาว
เขียนโดย เฮียเจแปน
นักรีวิวบุหรี่ไฟฟ้าชาวไทยที่สนใจและตามหาเรื่องราวในรสชาติและผู้คนที่เกี่ยวโยงกันอย่างมีนัยยะสำคัญ ผ่านควันบุหรี่แต่ละแบบ